196. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):
Այգում մի մարդ ինչո՞վ գործ էր անում: Բահ, մկրատ, թիակ:
Բահով, Մկրատով, Թիակով
197. Հարցում արտահայտող բառի փոխարեն տրված գոյականները գրի՛ր (դրանք ինչպե՞ս փոխվեցին):
Հիանում էր ինչո՞վ: Երգ, աշխարհ, ընկերներ, շարժումներ:
Երգով, Աշխարհով, Ընկերներով, շարժումներով
198. Տրված նախադասությունները լրացրո՛ւ դպրոց բառով՝ ուշադրություն դարձնելով վերջավորություններին:
Ամեն առավոտ դպրոց եմ գնում: Մի մեքենա մոտեցավ մեր դպրոցին: Այսօր Արան վերջինը դուրս եկավ դպրոցից: Մեր դպրոցից բոլորս էլ հիանում ենք: Ես ու քույրս սովորում ենք դպրոցում :
199. Բառակապակցություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով: Բառերին ի՞նչ վերջավորություններ ավելացան:
Պառկել որտե՞ղ: Ծովափում, մահճակալում, անդունդի եզրում, գետի ափին, անտառի բացատ անկողնին, հիվանդանոցում:
200. Բառակապակցություններ կազմ՛իր հարցում արտահայտող բառի փոխարեն՝ տրված գոյականները գրելով:
Ծանոթանալ ո՞ւմ հետ: Ծանոթանալ ինչի՞ն: Մրցակից, կարծիք, տեսակետ, գիրք, մեքենա, աղջիկ, տղա զբոսաշրջիկ (կարող ես ուրիշ բառեր էլ գրել):
Ծանոթանալ Մրցակցի հետ
Ծանոթանալ գրքի հետ
Ծանոթանալ տղայի հետ
201. Բառակապակցություններ կազմի՛ր՝ հարցում արտահայտող բառի փոխարեն գոյականներ գրելով:
Սիրահարվել ո՞ւմ. Սիրահարվել ինչի՞ն: Սիրել ո՞ւմ: Սիրել ի՞նչ:
Սիրահարվել Ընկերոջը, Սիրահարվել գրքին, Սիրել ընկերոջ, Սիրել հեքիաթ:
202. Հիվանդ, գազան բառերին ավելացրո՛ւ ի, ից, ներ, ով, ը վերջավորությունները և ստացված բառաձևերով նախադասություններ կազմիր:
Այս Հիվանդը լավացել է;
Այս հիվանդանոցում կան շատ Հիվանդներ,
Հիվանդի Մոտ ջերմություն է:
Գազանները գտնվում են գազանանոցում:
Գազանների մոտ կեր չկա:
203. Կետերի փոխարեն գրի՛ր ածանց կամ վերջավորություն բառերը:
Երբ արմատին կամ բառին ածանց ենք ավելացնում, եղած իմաստը փոխվում է, և նոր բառ է ստացվում: Իսկ երբ վերջավորության բառ ենք ավելացնում, բառի արտահայտած իմաստը չի փոխվում, փոխվում է նրա ձևը՝ նախադասության մյուս բառերին կապվելու համար: Վերջավորության բառ կազմող մասնիկ է: Ածանցը օգնում է, որ բառը խոuքի մեջ կապվի ուրիշ բառերի հետ: Բառի հիմքը արմատ առաջ եղած մասն է:
204. Տրված բառերով կազմի՛ր ա) ածանցավոր բառեր, բ) բառաձևեր: Ջուր, ձայն, ձեռք:
Անջուր, ջրային, ձայնավոր, անձայն, ձեռքավոր անձեռք:
Ջրեր, ձայներ, ձեռքեր
205. Տրված բառախմբերը համեմատի՛ր և խմբերից յուրաքանչյուրին փորձի՛ր անուններ տալ:
Ա. Տղա, քար, սեղան:
Բ. Տղան, տղայի, տղային, տղայով, տղայից, քարը, քարին, քարից, քարով, քարում, սեղանը, սեղանի, սեղանին, սեղանից, սեղանով:
Ա Խմբում գրված են ուղիղ ձևերը:
Բ խմբում գրված է ածանցավոր բառեր
206. Անտառ բառը տարբեր ձևերով գործածելով՝ նախադասություններ կազմի՛ր:
Անտառում կան վայրի կենդանիներ
Կան շատ Անռառներ, որոնցում ապրում են որսորդներ:
Անտառը կարող է լինել լքված
207. Տրված բառերի բոլոր հնարավոր ձևերը գրի՛ր:
Պահարան, պահակ, խողովակներ, դարակներ:
Պահարաններ
պահարանը
պահակները
պահակը
Խողովակ
Խողովոկները
խողովակը
դարակները
դարակը
դարակ
208. Կետերի փոխարեն գրի՛ր գրիչ, բույն, ծով բառերի ձևերը: Բոլոր բառերի նման ձևերը խմբավորի՛ր: Յուրաքանչյուր բառը քանի՞ ձև ունեցավ:
Իր բույնն հյուսել էր մեր այգու ամենաբարձր ծառի վրա: Չմոտենաս իմ բնին, ձագուկներս հանկարծ կվախենան: Ճուտը գլուխը բնից դուրս էր հանել ու սպասում էր մորը: Այդ թռչունին իր ձագերով ու բույն կբերեմ, որ իմ այգում ապրի: Ձագուկները կծկվել էին բնում ու վախեցած նայում էին: Գիշերվա փոթորկից հետո բնում հանգստանում էր: Մեքենան մոտենում էր ծովին, արդեն լսվում էր նրա շառաչը: Որոշեց ծովից հեռու ապրել, որ մոռանա այդ դեպքը: Փոթորկուն ծովը հիանում եմ, բայց և վախենում եմ լեռնացող ալիքներից: Ամբողջ օրը լողում էր ծովը ու վերադառնալու մասին չէր մտածում: Իմ գրիչը լավ չի գրում: Ձեռքը գցեց ընկերոջ գրիչին ու ծոցատետրում ինչ-որ բան նշեց: Ամբողջ թանաքը գրիչից դուրս էր հոսել, ու պայուսակը տեղ-տեղ սևացել էր: Այդպիսի բաները սովորական գրիչով չեն գրում:
209. Բոլոր նման բառաձևերը խմբավորի՛ր: Ո՞րն է նմանությունը: Ափից, շենք, գյուղին, շենքով, գյուղում, ափ, գյուղով, շենքում, ափով, գյուղից, գյուղ, շենքից, ափին, շենքին:
Ափից-ափ-ափով-ափին
շենք-շենքով, շենքերում
Գյուղին-գյուղով-գյուղից-գյուղ
210. Հարցում արտահայտող բառը տրված բառերով կամ նրանցով կազմված բառակապակցություններով փոխարինի՛ր: Տրված բառերից ո՞րը ի՞նչ ձևով գրեցիր:
Գիրքը որտե՞ղ է: Պայուսակ, գրադարակ, հեռուստացույց, պահարան, սեղան, ձեռք, աթոռ, լիճ:
Գիրքը սեղանի վրա է
Գիրքը աթոռի վրա է
Գիրքը դարակի վրա է
211. Բառակապակցություններ և նախադասություններ կազմի՛ր հարցում արտահայտող որտե՞ղ բառի փոխարեն տրված գոյականները գրելով: Տրված բառերից ո՞րը ի՞նչ ձևով գրեցիր:
Որտե՞ղ լինել: Երեխան որտե՞ղ է: Դպրոց, տուն, դասարան, բակ, փողոց, մանկապարտեզ:
Երեխան տանն է:
212. Ընդգծված բառերը հականիշ բառակապակցություններով փոխարինի՛ր:
Ոգևորությամբ անել, համոզմունքով գործել, ուրախությամբ դիմավորել, հուզմունքով սպասել, եռանդով պաշտպանել, անհանգստությամբ մտածել:
Այս մարդը իմանում է, որ մյուս ամիս նրա ծնունդն է:
Այս մարդը անգործ է մնում
Պատասխանեց մարդը
Այս մարդը տխուր դիմավորեց նրա մորաքույրին
Բակում երեխաները խաղում են տարբեր խաղեր
Այս մարդը հանգիստ մտածում է թե ոնց խնդիրը լուծի:
213. Ընդգծված բառերը նույնարմատ (նույն արմատն ունեցող) հականիշ բառերով փոխարինի՛ր: Գոյականներն ի՞նչ ձևով դրվեցին:
Օրինակ՝ անբեղ մարդ — բեղով մարդ:
Անլուսամուտ սենյակ, անդուռ պահեստ, անծխնելույզ վառարան, անդանակ մորթել, անշնորհք նստել, անկարգ գնալ:
214. Բառերի իմաստն արտահայտի՛ր հոմանիշ բառակապակցություններով:
Օրինակ՝ օրենքով — ըստ օրենքի, օրենքի համաձայն կամ՝ համաձայն օրենքի:
Կարգադրությամբ-ըստ կարգի , նախասիրություններով-ըստ սիրելով, որոշմամբ-ըստ որոշությամբ, պատասխաններով-ըստ պատասխան , դիմումով-ըստ դիմում, պատմածով-ըստ պատումով , խնդրանքով-ըստ ուզելով:
215. Փակագծի բառը պահանջվող ձևով գրի՛ր:
Օրինակ՝ Ներկը (վրձին) պատին էր քսում ու հիացած նայում իր (արած): — Ներկը վրձինով պատին էր քսում ու հիացած նայում իր արածին -. (Ինչո՞վ քսել, ինչի՞ն նայել):
Գերմանացի փիլիսոփա Կանտը ծնվել է (Քյոնիգսբերգում) և այնտեղ էլ ութսուն տարի հետո մահացել է: Նա իր մտքով ընդգրկել է ոչ միայն Երկիր (մոլորակում), այլև Արեգակնային (համակարգում) և ողջ (տիեզերքում): Սակայն կյանքի (ընթացքում) Կանտը, կարելի է ասել, դուրս չեկավ հայրենի (քաղաքում): Նրա ամենահեռավոր ճամփորդությունը եղավ Պիլաու (գյուղը) գնալը, որը (Քյոնիգսբերգից) ընդամենը քառասունհինգ կիլոմտր էր հեռու:
Խոսքում գոյականները գործածվում են ուղիղ և թեքված ձևերով: Գոյականը հոլովել նշանակում է խոսքի մեջ այլ բառերի հետ կապվելու համար տարբեր ձևերը (հոլովները) կազմել (հոլովել — հին հայ.՝ գլորել, թավալել, շրջել, փոխել): Երբ բառը թեքվում կամ հոլովվում է, սովորաբար նրա ուղիղ ձևին համապատասխան վերջավորություն է ավելանում (ի, ից ով, ում և այլն): Վերջավորությունից առաջ եղած մասը բառի հիմքն է: